Φίλε επισκέπτη,

Καλωσόρισες στο ιστολόγιό μου .

Είμαι ο Άρης Γαβριηλίδης γεννημένος το 1948 στον Πειραιά. Σπούδασα οικονομικά στην Νομική Αθηνών και σταδιοδρόμησα ως διευθυντικό στέλεχος σε ναυτιλιακές τράπεζες και επιχειρήσεις. Τώρα ασχολούμαι αποκλειστικά με τις δύο παλιές μου αγάπες: τη συγγραφή βιβλίων και την μικρογλυπτική (readymade, assemblance art)

Εδώ καταγράφω όσες από τις σκέψεις μου θεωρώ ότι αξίζει τον κόπο να δημοσιευτούν. Εκθέτω επίσης φωτογραφίες από τα τεχνουργήματά μου, παρμένες από την "γκαλερί" της προσωπικής μου ιστοσελίδας: http://www.arisgavriilidis.gr/

Διευκρίνιση: ο τίτλος του blog, Aris-tourgimata, δεν οφείλεται σε οίηση αλλά σε λογοπαίγνιο: συνδυάζει το όνομά μου (Άρης) με τα δημι-ουργήματά μου (σκέψεις και τεχνουργήματα).

Φίλε επισκέπτη, ελπίζω να βρεις το ιστολόγιό μου ενδιαφέρον. Το σχόλιά σου ευπρόσδεκτα.

Σε περιμένω και:

Στην ιστοσελίδα μου: http://arisgavriilidis.gr/
στο Facebook: Aris Gavriilidis
στο Twitter: @agavriel1

EMAIL

556. Για την ταμπακιέρα

Στην δεκαετία του '50 ήταν ακόμη η εποχή της "αθωότητας" για το τσιγάρο.  Ο κόσμος δεν είχε ακόμη αντιληφθεί την άμεση σχέση ανάμεσα στο κάπνισμα και στις καρδιοπάθειες και τον καρκίνο του πνεύμονα. Κι αν ακόμη υπήρχαν στοιχεία από επιστημονικές έρευνες, οι πανίσχυρες  καπνοβιομηχανίες  φρόντιζαν να τα πνίγουν.

Οι πάντες κάπνιζαν αρειμανίως μέσα σε κλειστούς χώρους με παιδιά, ασθενείς και εγκύους, ανύποπτοι για την ζημιά που έκαναν στον εαυτό τους και τους άλλους. Το κάπνισμα εθεωρείτο "σικ", βοηθούντος του κινηματογράφου, Ελληνικού και ξένου, όπου δεν νοείτο ηθοποιός χωρίς τσιγάρο στο χέρι. Στο πλαίσιο του σικάτου καπνίσματος τσιγάρων εφευρέθηκαν διάφορα αξεσουάρ: πίπες με φίλτρο, (οι γυναικείες ιδιαίτερα μακριές), αναπτήρες τενεκεδένιοι, χρυσοί και ασημένιοι, (διασημότερη μάρκα ήταν η Ronson) και ταμπακιέρες, σιγαροθήκες όπως τις έλεγαν τότε στην καθαρεύουσα ή τσιγαροθήκες επί το λαϊκότερον.

Τσιγαροθήκες, λοιπόν, υπήρχαν δύο λογιών: οι επιτραπέζιες και της τσέπης:

Οι επιτραπέζιες ταμπακιέρες ήσαν κομψά κουτιά που περιείχαν χύμα τσιγάρα σε μεγάλη ποικιλία σχεδίων, υλικών και  μηχανισμών. Στις απλές, σήκωνες το καπάκι και έβγαζες ένα τσιγάρο από αυτά που ήσαν τοποθετημένα στη σειρά. Αλλού, με το πάτημα ενός κουμπιού σηκωνόταν αυτόματα το καπάκι και αποκάλυπτε ένα κυλινδρικό κουτί μέσα στο οποίο τα τσιγάρα στέκονταν όρθια σε λοξή θέση. Τις εύρισκες κυρίως στα σαλόνια των σπιτιών, για να προσφέρουν τσιγάρα στους μουσαφίρηδες και στο τραπεζάκι επισκεπτών στα γραφεία. Δίπλα υπήρχε συνήθως ένας επιτραπέζιος αναπτήρας δηλαδή ένας Ronson χωμένος σε ένα διακοσμητικό σώμα.

Οι τσιγαροθήκες τσέπης ήταν κασετίνες από δέρμα ή μέταλλο ενίοτε διακοσμημένες με ερωτικά θέματα όπως η εικονιζόμενη, την οποία τροφοδοτούσαν αδειάζοντας το κουτί με τα τσιγάρα. Ένα  λαστιχάκι ή μια μικρή μπάρα κρατούσε τα τσιγάρα στη θέση τους. Γιατί αυτή η μανούβρα; Ε, είπαμε, η ταμπακιέρα ήταν πιο σικάτη από ένα κοινό τσιγαροκούτι. Αργότερα, όταν προστέθηκε φίλτρο στα τσιγάρα και μπήκαν σε ορθογώνιο κουτί λάνσαραν δερμάτινες θήκες όπου έμπαινε αυτούσιο το κουτί με τα τσιγάρα.   

Ο αναπτήρας και η τσιγαροθήκη τσέπης ήταν ένα συνηθισμένο δώρο σε καπνιστές. Θυμηθείτε την "Ταμπακιέρα" με τη Σοφία Βέμπο.

Σήμερα η ταμπακιέρα έχει μπει στο περιθώριο. Μας την θυμίζει κυρίως  η παροιμιώδης έκφραση "για την ταμπακιέρα δεν μίλησε καθόλου" εννοώντας την ουσία της υπόθεσης.

555. Η παραγνωρισμένη αξία του δημοτικού σχολείου


(εικονίζεται το σχολείο Αγίας Παρασκευής, Λέσβου) 

Το δημοτικό σχολείο θεωρείται, ορθώς, προθάλαμος για την μέση, ανωτέρα και ανωτάτη εκπαίδευση. Είναι όμως και ένας αυθύπαρκτος, ολοκληρωμένος κύκλος σπουδών, που καλύπτει την βασική εκπαίδευση. Σε έξι χρόνια εκεί συντελούνται θαύματα: το παιδί, tambula rasa, μαθαίνει γραφή και ανάγνωση, τους κανόνες της γραμματικής και  αποκτά ένα θησαυρό γνώσεων. Μαθαίνει: 

Όλο τον κύκλο της ιστορίας: από τους υπέροχους ελληνικούς μύθους, (Ηρακλής, Θησέας κλπ), δωδεκάθεο, περνά στην αρχαία ιστορία και τους κλασικούς χρόνους, περιδιαβαίνει τον Μεγαλέξανδρο, φθάνει στο βυζάντιο και καταλήγει στην επανάσταση του 1821 και στην ίδρυση του νεοελληνικού κράτους. Έτσι το παρελθόν, για τον μαθητή, δεν είναι πλέον μια σκοτεινή σπηλιά αλλά μια κινηματογραφική ταινία με έντονα χρώματα, που του καθορίζει το χρονικό στίγμα του ίδιου μέσα στην ανθρωπότητα. 
Πρακτική αριθμητική και γεωμετρία: πράξεις, κλάσματα, δεκαδικοί, απλή μέθοδος των τριών,  δυνάμεις, ρίζες,  γεωμετρικά σχήματα, εμβαδόν, όγκος, επίλυση προβλημάτων. 
Φυσική πειραματική και χημεία:  διαστολή-συστολή σωμάτων, φυγόκεντρος και κεντρομώλος δύναμη, μοχλοί,  φακοί, κάτοπτρα, διάθλαση, αρχή Αρχιμήδη και πολλά άλλα που, μαζί με την αριθμητική και την γεωμετρία,  τού παρέχουν τα απαραίτητα εφόδια για την άσκηση τεχνών. 
Πατριδογνωσία (πορθμός, ισθμός, σκόπελος, ύφαλος, οροπέδιο, πεδιάδα, πρόποδες) και μετά γεωγραφία, ελληνική και παγκόσμια, που καθορίζει το στίγμα του πάνω στη γη. 
Θρησκευτικά, γυμναστική, ωδική, χειροτεχνία, την αγάπη προς την πατρίδα και το περιβάλλον και πολλά άλλα που συμπληρώνουν τις γνώσεις του και τον βοηθούν να διαμορφώσει μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα.  

Ένας επιμελής απόφοιτος του δημοτικού όχι μόνο δεν έχει τίποτε να ζηλέψει αλλά και υπερτερεί έναντι ενός αμελούς απόφοιτου του γυμνασίου ή λυκείου, ενίοτε και του πανεπιστημίου. Πολλοί επιτυχημένοι επιχειρηματίες, όπως ο Μποδοσάκης, ήσαν του δημοτικού.  

Την θεμελιώδη αξία του δημοτικού αντιλαμβανόμαστε άμεσα αν συγκρίνουμε έναν απόφοιτό του με έναν αναλφάβητο, τον οποίο ο λαός εύστοχα παρομοιάζει με ξύλο απελέκητο. 

Οι γραμματικές γνώσεις που απαιτούνται για την άσκηση των περισσοτέρων επαγγελμάτων αλλά και για την κάλυψη των αναγκών της καθημερινής μας ζωής είναι εκείνες που παρέχονται στο δημοτικό σχολείο. 

Μόλις πριν από λίγες δεκαετίες την χώρα μας μάστιζε ο αναλφαβητισμός. Οι οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες έκλειναν την πόρτα του σχολείου σε παιδιά, κυρίως της επαρχίας, των οποίων οι γονείς κρατούσαν για τις αγροτικές δουλειές, ενώ επικρατούσε η αντίληψη "κορίτσι είναι δεν χρειάζεται γράμματα". Ο προπάππος μου δεν έστειλε την γιαγιά μου σχολείο "για να μην διαβάζει ραβασάκια". 

Στην εποχή μας και στην χώρα μας τείνει να εκλείψει ο αναλφαβητισμός. Με εξαίρεση ορισμένες ομάδες πληθυσμού, (όπως οι αθίγγανοι, για άλλους κοινωνικούς λόγους) κάθε γονιός θέλει το παιδί του να μάθει  γράμματα, τελειώνοντας τουλάχιστον την βασική εκπαίδευση. Όχι μόνο επειδή το επιβάλλει ο νόμος αλλά γιατί αναγνωρίζει την αναγκαιότητά της για μια καλλίτερη μοίρα.  

Πίσω, βέβαια, από το δημοτικό σχολείο, υπάρχουν οι ήρωές του, οι δάσκαλοι, που προσφέρουν το "ευ ζην" στους μαθητές τους. 

Η σύγχρονη μορφή αναλφαβητισμού είναι η έλλειψη γνώσεων στον χειρισμό του ηλεκτρονικού υπολογιστή και αφορά τις νεότερες ηλικίες. Όσο για τις μεγαλύτερες, εκεί βαίνει μειούμενος για ευνόητους λόγους...